Alergia to patologiczna odpowiedz tkanek na oddziaływanie różnych drażniących substancji obcych zwanych alergenami. Alergia skórna może przybierać różną postać, jej najczęstsze odmiany to: atopowe zapalenie skóry, wyprysk kontaktowy, pokrzywka oraz obrzęk naczynioruchowy. Pojawia się najczęściej na twarzy, kończynach dolnych i górnych, w okolicach stawów lub na drogach oddechowych. Przyczyną alergii może być kontakt z niektórymi roślinami, sierścią bądź śliną zwierząt, lekami czy detergentami. Zetknięcie z alergenem powoduje wzmożoną produkcje przeciwciał oraz tak zwanych mediatorów. Wówczas możemy zaobserwować “bąbel pokrzywkowy”: szybko powstający i szybko ustępujący o różnej wielkości i kształcie. Towarzyszyć mu może rumień i świąd. Kiedy alergia dotyczy tkanek głębszych skóry mamy do czynienia z obrzękiem naczynioruchowym bez zaczerwienienia i swędzenia. Alergia skórna może występować jako przewlekły wykwit (tzw. wyprysk kontaktowy) z rumieniem, pęcherzami i grudkami obrzękowymi. Wtórnie prowadzą do nadżerek, strupków i łuszczenia czy pękania skóry. Gdy wykwity przyjmują typową lokalizacje w zgięciach łokciowych, podkolanowych czy na twarzy, a skóra staje się szorstka, sucha i swędząca mamy do czynienia z AZS (atopowym zapaleniem skóry).
Leczenie: rozpoznanie i unikanie alergenu. Wymagana jest konsultacja dermatologa i alergologa. Dla złagodzenia objawów podawane są leki antyhistaminowe. W ostrych postaciach stosujemy sterydy, w przypadku nadkażeń bakteryjnych: antybiotyki.
Rogowacenie starcze / rogowacenie łojowe to drobne zmiany na skórze występujące u osób dorosłych i starszych. Przyczyną jest odpowiedni genotyp skóry oraz ekspozycja na słońce.
Objawy: Zmiany mogą mieć postać brodawek zwykłych, brodawek stóp, brodawek młodocianych,kłykcin kończystych. Występują w postaci powierzchownych płaskich blaszek lub guzków, często o tłustej, woskowej powierzchni i zabarwieniu od żółtawego do czarnego.
Lokalizacja: Występują najczęściej na tułowiu, twarzy i kończynach. Leczenie: Krioterapia, laser, elektrokoagulacja lub wycięcie.
Ich przyczyną są wirusy brodawczaka ludzkiego HPV. Istnieje wiele typów wirusa, część z nich jest jest potencjalnie onkogenna. Zachorowania dotyczą przeważnie dzieci i osób młodych. Do zakażenia dochodzi łatwo, czynnikiem sprzyjającym są drobne urazy skóry, obniżona odporność, niedobory pokarmowe bądź anoreksja.
Objawy: Zmiany mogą mieć postać brodawek zwykłych, brodawek stóp,brodawek młodocianych, kłykcin kończystych. Zmiany często występują na dłoniach i stopach. Leczenie to krioterapia, elektrokoagulacja, w ostateczności laser.
Zapobieganie to wzmacnianie bariery naskórkowej, stosowanie środków ostrożności (klapki na basenie czy pod wspólnym prysznicem,) częste mycie rąk oraz odpowiednia dieta.
Jest to choroba wywołana przez grzyby chorobotwórcze lub drożdżaki. Przyczyną jest zmniejszona odporność, skłonność do chorób skórnych, kontakt z osobą cierpiącą na grzybicę lub kontakt ze środowiskiem gdzie bytują grzyby na przykład basen. Podstawą rozpoznania jest badanie mykologiczne.
Objawy: swędzenie, zaczerwienienie, pękanie, łuszczenie skóry. Leczenie: stosowanie miejscowych preparatów p/grzybiczych, w razie braku efektu leki doustne. Ważnym elementem jest dieta. Można stosować wspomagająco płukanki ziołowe. Bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu.
Łuszczyca to choroba o podłożu autoimmunologicznym. Należy też do chorób uwarunkowanych genetycznie. Ma charakter przewlekły i nawrotowy. Może ujawniać się pod wpływem określonych czynników. Bezpośrednimi przyczynami wysiewów mogą być infekcje wywołane przez paciorkowce, grzyby i bakterie. A także przez urazy fizyczne skóry jak również pod wpływem sytuacji stresowych. Pierwszy wysiew może wystąpić w każdym wieku, szczyt zachorowań przypada na drugą i trzecią dekadę życia. Charakteryzuje się zmianami występującymi na powierzchni skóry: głowy, łokci, kolan, dłoni, stóp, paznokci.
Przyczyna: może mieć podłoże genetyczne, czynniki prowokujące to: zaburzenia układu immunologicznego, infekcje, niektóre leki, stres, ciąża, alkohol.
Objawy: Charakterystycznym objawem jest grudka łuszczycowa wyraźnie odgraniczona od otoczenia. Grudki pokryte są srebrzystą łuską. W obrębie zmian występuje zwiększona suchość skóry.
Leczenie: leki doustne (antybiotyki, retinoidy, leki biologiczne), leczenie zewnętrzne (złuszczanie i natłuszczanie zmian, stosowanie pochodnych witaminy A i D), leczenie klimatyczne, naświetlanie lampami. Leki i metody leczenia dobierane są przez lekarza indywidualnie.
Atopowe zapalenie skóry to przewlekła, nawrotowa choroba skóry. Bardzo często występuje u dzieci. Zazwyczaj przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Najczęściej zaostrzenia występują zimą.
Przyczyna: choroba ma podłoże genetyczne. Objawem jest nadmiernie wysuszona skóra, zaczerwienienie (czerwone plamy, bywa, że pokryte małymi pęcherzykami) i swędzenie. Skóra atopowa jest skłonna do podrażnień i alergii.
Leczenie: Konieczna jest odpowiednia pielęgnacja: łagodne środki myjące, tylko krótkie i niezbyt gorące kąpiele, nawilżanie, natłuszczanie skóry, stosowanie filtrów przeciwsłonecznych. Podrażnienie mogą powodować nagłe skoki temperatury otoczenia, stres, drażniące środki (np. myjące czy chlorowana woda), zbyt wysoka temperatura (sauna, gorące kąpiele).
Trądzik to jeden z najczęstszych problemów dermatologicznych. Zaskórniki, wągry, zatkane pory – są wynikiem wzmożonego wydzielania sebum połączonym z nadmiernym rogowaceniem ujść mieszków włosowych. Przeważnie zlokalizowany jest w okolicach brody, nosa i czoła czyli w tak zwanej strefie T. Najczęstszą przyczyną trądziku są zmiany hormonalne. Wtedy pojawiają się problemy z nieprawidłową pracą gruczołów łojowych wydzielających sebum. Duże ilości sebum to idealne warunki dla rozwoju bakterii. Czynniki zewnętrzne (leki, kosmetyki, słońce) mogą nasilać ten proces.
Jednym z ważniejszych elementów zapobiegania i leczenia trądziku jest właściwa i systematyczna pielęgnacja skóry. Wskazane jest systematyczne złuszczanie oraz leczenie przyczynowe. Efekt widoczny jest po około 4 tygodniach od rozpoczęcia leczenia. Niekiedy leczenie miejscowe należy połączyć z doustnym leczeniem farmakologicznym. Konieczne stosowanie jest lekkich kosmetyków nawilżających, gdyż skóra wysuszona kosmetykami z kwasami złuszczającymi broni się wydzielając sebum. Schemat właściwej pielęgnacji to wieczorne kosmetyki złuszczające i ranne nawilżające z ochroną p/słoneczną. Do mycia zalecane są delikatne żele z dodatkiem kwasu salicylowego lub przeciwzapalnych wyciągów roślinnych.
Nie bez znaczenia jest tu również odpowiednia dieta. Należy wyeliminować produkty o długim terminie ważności, fast food’y, słodzone i gazowane napoje, słone przekąski, potrawy smażone o dużej ilości tłuszczu, sól, ostre przyprawy. Niewskazane są produkty o wysokim indeksie glikemicznym. Ograniczmy również spożycie nabiału, który wpływa na gospodarkę hormonalną powodując nadaktywność gruczołów łojowych. Dodatkowo niekorzystny wpływ ma alkohol i inne używki. W walce z trądzikiem ważna jest dieta bogata w produkty z wysoką zawartością witamin: A, E, B, cynku oraz błonnika.
Produkty bogate w witaminę A: pomidory, marchew, papryka, brokuły, szpinak, melony, brzoskwinie. Działanie: Redukcja nadmiaru sebum.
Produkty bogate w witaminę E: ziarna słonecznika, oliwa z oliwek, oleje roślinne, szpinak, awokado. Działanie: Ochrona skóry przed zanieczyszczeniem środowiska, negatywnym wpływem promieniowania słonecznego oraz wolnymi rodnikami . Produkty z wysoką zawartością witaminy E posiadają również właściwości przeciwzapalne
Produkty bogate w witaminę B: ziemniaki, rośliny strączkowe, drożdże, kiełki, soja, pełnoziarniste pieczywo. Działanie: Łagodzi schorzenia skórne.
Produkty bogate w cynk: rośliny strączkowe, kasze, pieczywo żytnie, jajka, ryby, owoce morza Działanie: Ułatwia gojenie, łagodzi stany zapalne, wpływa leczniczo na trądzik.
Produkty bogate w błonnik: brązowy ryż, pełnoziarniste pieczywo, otręby, groch, soczewica, kasze, szpinak, czosnek, awokado, jabłka, gruszki, żurawina. Działanie: Oczyszcza organizm z toksyn.
Zmiany rozrostowe skóry możemy podzielić na znamiona, torbiele, rozrosty przedrakowe, nowotwory łagodne i nowotwory złośliwe. CZERNIAK skóry to nowotwór złośliwy skóry wywodzący się z melanocytów. Występuje częściej u rasy białej. Może powstawać w skórze niezmienionej i ze zmian już istniejących-znamion barwnikowych wrodzonych lub nabytych, z plam soczewicowatych złośliwych. Cechuje go kolor brązowy lub czarno-brązowy, ale mogą być to również zmiany o niezbyt intensywnym zabarwieniu. Niekorzystne cechy budzące czujność onkologiczną: zmiana wielkości lub kształtu, koloru, stan zapalny, sączenie lub krwawienie, zmiany czucia (np. świąd).
Leczenie: biopsja polega na wycięciu zmiany w całości z marginesem, podstawą jest leczenie chirurgiczne.
RAK WARGI – rozwija się u osób starszych, najczęściej mężczyzn po 50 roku życia. Podłożem może być palenie papierosów lub alkohol. Początkowo występuje w postaci nadżerki. Rozwój choroby przebiega wolno.
Leczenie: krioterapia, laser lub wycięcie w początkowym okresie. Podstawowym leczeniem jest chirurgiczne wycięcie.
